سرطان بیضه
ذکر این مطلب را لازم می دانیم که وجود و بروز این علایم به معنای ابتلا به سرطان نیست و خواننده این مقاله باید توجه کند که با اظهارنظر افراد غیر متخصص نباید دچار ترس و اضطراب شود . از سوی دیگر باید به یاد داشته باشید که پیشرفت های پزشکی انجام شده در دنیا شانس درمان انواع بیماریهای سرطان را ایجاد کرده است و در زمینه قابل درمان بودن این بیماری، دیگر جای نگرانی نیست اما تشخیص و اقدام به موقع به سهولت درمان کمک می کند .
سرطان بیضه چیست؟
بیضهها، غدههای جنسی مردانه هستند که اسپرم و هورمون تستوسترون تولید میکنند. بیضهها دو غده بیضیشکل هستند که در لایهی نازکی از پوست به نام کیسه بیضه یا اسکروتوم قرار دارند. بر اثر برخی اتفاقات غیرطبیعی و ناشناخته، بیضهها سرطانی میشوند. سرطان بیضه نوعی بیماری است که با ایجاد سلولهای سرطانی (بدخیم) در بافتهای بیضه بروز میکند. سلولهای سرطانی در هر دو بیضه میتوانند ایجاد شوند اما این مساله بسیار نادر است.
خوشبختانه این بیماری نسبتاً نادر است و تنها یک درصد از همه سرطانهای مردان را دربر می گیرد. سرطان بیضه در مقایسه با سایر سرطانها غیرمعمول است به این دلیل که تمایل دارد مردان جوان را تحت تأثیر قرار دهد. اگرچه در کل این بیماری نسبتاً نادر است؛ اما این عارضه شایعترین نوع سرطان در مردانِ سنین 15 تا 49 سال به شمار می رود. این بیماری در بیشتر مواقع قابل درمان است. به دلایلی که مشخص نیست، مردان سفیدپوست نسبت به مردان گروههای قومی دیگر، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان بیضه قرار می گیرند.
علل ابتلا به سرطان بیضه
با اینکه دانشمندان بهدرستی علت بروز سرطان بیضه را نمی دانند اما یک سری عوامل ممکن است احتمال بروز این بیماری را تشدید کنند.
این عوامل عبارتاند از:
- عدم نزول بیضهها :اگر بیضهها در هنگام تولد پایین نیایند، نوزاد به بیماری بیضه نزول نکرده مبتلا میشود. این نوزاد در آینده بیشتردر معرض خطر ابتلا به سرطان بیضه قرار دارد.
- مشکلات مادرزادی : کودکانی که با مشکلات مادرزادی آلت تناسلی، کلیهها و بیضهها متولد شوند بیشتردر معرض خطر ابتلا به سرطان بیضه قرار دارند.
- سابقه سرطان بیضه : اگر مردی به سرطان بیضه مبتلا شود، در مقایسه با افراد عادی، احتمال ابتلای سرطان بیضه در آینده برای این فرد بیشتر از سایرین است.
- سابقهی خانوادگی : مردانی که در اقوام نزدیک آنها سابقه ابتلا به سرطان بیضه وجود دارد، در مقایسه با افراد دیگر بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان بیضه قرار دارند.
- رشد غیرطبیعی بیضه : بیماریهایی مانند سندرم کلاین فلتر که در آن بیضهی افراد رشدی غیرطبیعی دارد، ممکن است موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان بیضه شود.
- اورکیت اوریونی : یکی از عوارض غیر شایع اوریون که ممکن است موجب التهاب یک یا هر دو بیضه شود.
- نژاد : در مردان سفید پوست بیشتر از سایر نژادها مشاهده می شود. همچنین گزارش ها حاکی از آنست که سرطان بیضه درنژاد قفقازی در مقایسه با مردان آفریقایی و آسیایی بیشتر شیوع دارد.
- سن:سرطان بیضه نوجوانان و مردان جوانتر به ویژه افراد 15 تا 35 سال را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد با این حال در هر سنی ممکن است رخ دهد.
- عفونت HIV : برخی شواهد نشان میدهد که مردان آلوده به ویروس HIV در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این سرطان هستند.
- زگیل تناسلی
توجه: عمل وازکتومی خطر ابتلا به سرطان بیضه را تشدید نمی کند.
تشخیص سرطان بیضه
برای تشخیص سرطان بیضه راههای متعددی وجود دارد برخی از این راه ها عبارتند از :
- معاینه جسمی: لمس توده سفت غیر دردناک، تغییر شکل در بافت بیضه و یا تورم بیضه اولین راه تشخیص زود هنگام توسط خود فرد است.
- انجام تست خون :
در این روش مارکرهای سرطانی مانند آلفا فیتوپروتئین، گونادوتروپین جفتی انسانی و لاکتات دهیدروژناز مورد بررسی قرار می گیرد. هرچند ممکن است با وجود سرطان، آزمایش خون طبیعی باشد.
- سونوگرافی بیضه :
سونوگرافی بیضه میتواند وجود یک تومور و اندازهی آن را مشخص کند. سونوگرافی بهترین ابزار تصویربرداری جهت تشخیص سرطان بیضه با دقت بالای ٩٠٪ می باشد. درواقع وجود هرگونه توده هیپواكو در بیضه به معنای وجود سرطان بیضه است مگر اینکه خلافش ثابت شود.
- نمونهبرداری بیضهای :
نمونهای کوچک از بافت بیضه تهیه کرده و آن را با میکروسکوپ بررسی می کنند تا تشخیص دهند توده بدخیم (سرطانی) یا توده خوشخیم (غیر سرطانی) است.
- انجام تصویر برداری پیشرفته :
وقتی که این عارضه گسترش پیدا میکند، غالبا در غدد لنفاوی بر پشت شکم یا ریهها تأثیر میگذارد. بنابراین تصویربرداری سیتیاسکن از کل بدن برای بررسی وجود علائم گسترش سرطان در سایر نواحی بدن ضرورت دارد در حالی که در برخی موارد، ممکن است MRI انجام شود.
علائم سرطان بیضه
معمولاً علائم سرطان بیضه تا مراحل انتهایی بیماری، بروز نمیکنند. در بیشتر موارد خود فرد به ابتلایش،به سرطان پی می برد. بعضیاوقات، طی معاینهی معمولی توسط پزشک سرطان بیضه تشخیص داده میشود. هر فردی که متوجه چیزی غیرعادی مربوط به بیضهاش میشود، باید سریعاً به پزشک مراجعه کند، مخصوصاً اگر یکی از موارد زیر را مشاهده کند:
- تودهای دردناک یا ورم در بیضه
- احساس سنگینی یا درد بیضه یا کیسهی بیضه
- احساس ناراحتی در بیضه یا کیسهی بیضه
- احساس درد مبهم در کشاله ران، کمر و یا شکم
- جمع شدن ناگهانی مایع در کیسهی بیضه
در واقع کمتر از ۴ درصد تودههای بیضه، سرطانی هستند. با این حال افراد نباید تودههای بیضه را نادیده بگیرند و لازم است که به پزشک مراجعه کنند. تنها پزشکان میتوانند علت را تشخیص دهند. گرچه ممکن است سرطان بیضه به گرههای لنفاوی گسترش پیدا کند، اما احتمال سرایت به اندامهای دیگر کم است.
اگر سرطان به اندام دیگر سرایت پیدا کند، فرد ممکن است علائم زیر را مشاهده کند:
1-سرفه کردن 2-مشکلات تنفسی 3-مشکلات بلع 4-تورم قفسه سینه
مراحل درمان سرطان بیضه
گزینههای درمان سرطان بیضه منوط به وجود عوامل متعددی از جمله نوع و مرحله سرطان، سلامت کلی و اولویتهای بیمار است.
عمل جراحی سرطان بیضه
جراحیهایی که برای درمان سرطان بیضه مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
جراحی برای برداشتن بیضه (اورکیکتومی رادیکال اینگوینال)
این روش تقریباً به عنوان راهکار درمانی اصلی برای همه مراحل و انواع سرطان بیضه به کار می رود. برای برداشتن بیضه، ابتدا جراح برشی در کشاله ران ایجاد کرده و بیضه را خارج میکند. در صورت انتخاب بیمار، پزشک میتواند یک بیضه مصنوعی را جایگزین کند. در مراحل اولیه سرطان بیضه، برداشتن بیضه از طریق جراحی ممکن است تنها درمان مورد نیاز قلمداد شود.
جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی مجاور
برداشتن غدد لنفاوی خلف صفاقی (Retroperitoneal lymph node dissection) از طریق ایجاد یک برش در شکم انجام میشود.
اگر جراحی تنها روش درمانی ممکن برای سرطان بیضه باشد، پزشک ویزیتهای منظم دورهای را جهت بررسی وضعیت سلامت فرد توصیه میکند. در این ویزیتها آزمایش خون، سی تی اسکن و دیگر تستها به منظور بررسی علائم عود سرطان درخواست میشود.
پرتو درمانی سرطان بیضه
در پرتو درمانی، پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس برای از بین بردن سلولهای سرطانی مورد استفاده قرار می گیرند. در طول پرتودرمانی، بیمار روی یک میز قرار میگیرد و یک ماشین بزرگ در اطرافش حرکت میکند و با پرتوهای پرانرژی نقاط دقیق بدن بیمار را هدف قرار میدهد.
پرتو درمانی یک گزینه درمانی است که گاهی اوقات در مورد افرادی استفاده می شود که مبتلا به نوع سمینومای سرطان بیضه هستند. پرتودرمانی ممکن است پس از برداشتن بیضه توسط جراحی توصیه شود.
پرتو درمانی ممکن است عوارضی همچون حالت تهوع، خستگی و همچنین قرمزی پوست، تحریک در ناحیه شکم و کشاله ران را به همراه داشته باشد. پرتو درمانی به طور موقت موجب کاهش تعداد اسپرم میشود و ممکن است روی باروری در برخی از مردان تأثیر بگذارد. قبل از شروع پرتو درمانی درباره گزینههای حفظ اسپرم میتوان با پزشک مشورت کرد.
شیمی درمانی سرطان بیضه
در شیمی درمانی، داروهایی برای از بین بردن سلولهای سرطانی مورد استفاده قرار می گیرند. داروهای شیمی درمانی برای از بین بردن سلولهای سرطانی است که احتمالاً از تومور اصلی مهاجرت کرده و در تمام بدن گسترش یافتهاند. شیمی درمانی ممکن است تنها گزینه درمانی باشد یا ممکن است قبل یا بعد از جراحی انجام شود.
عوارض جانبی شیمی درمانی منوط به داروهای مورد استفاده است. از جمله عوارض جانبی شایع می توان به خستگی، حالت تهوع، ریزش مو و افزایش خطر ابتلا به عفونت اشاره کرد. داروها و درمانهایی وجود دارند که برخی از عوارض جانبی شیمیدرمانی را کاهش میدهند.
شیمی درمانی در برخی از مردان نیز ممکن است موجب ناباروری شود که در برخی موارد میتواند دائمی باشد.
پس از انجام تمام آزمایشهای مربوطه، پزشک میتواند مرحله و درجه سرطان را تشخیص دهد. این کار به تعیین درمان کمک می کند.
مرحله یک : سرطان به بیضهها محدود است و به دیگر نقاط بدن سرایت نکرده است.
مرحله دو : سرطان به گرههای لنفاوی شکم سرایت کرده است.
مرحله سه : سرطان به دیگر نقاط بدن شامل ریهها، کبد، مغز و استخوان سرایت کرده است.
انواع سرطان بیضه
سرطان بیضه با توجه به نوع سلولهایی که سرطان در آنها شروع میشود انواع مختلفی دارد. شایعترین نوع سرطان بیضه، سرطان سلول ژرمینال (زایا) است که حدود 95 درصد از کل موارد را تشکیل میدهد. سلولهای ژرمینال نوعی سلول هستند که بدن از آن جهت ایجاد اسپرم استفاده میکند.
دو نوع اصلی از سرطان بیضه سلول ژرمینال وجود دارند که بدین شرح هستند:
- سمینوما: در 20 سال گذشته به صورت تصاعدی افزایش پیدا کرده است و هم اینک 40 تا 45 درصد از سرطانهای بیضه را دربرمی گیرند.
- غیر سمینوما: بخش دیگر سرطان سلول ژرمینال را تشکیل میدهد و شامل تراتوم، کارسینوما جنینی، کوریوکارسینوما و تومورهای کیسه زرده است و عمدتا در میان پسران جوان شایع است.
نکته: هر دو نوع سرطان سلول ژرمینال به شیمیدرمانی پاسخ خوبی میدهند
.
انواع کمتری از سرطان بیضه، موارد ذیل را به خود اختصاص می دهند:
- تومورهای سلول لیدیگ که حدود یک تا سه درصد موارد را به خود اختصاص میدهند.
- تومورهای سلول سرتولی که کمتر از یک درصد موارد را در بر می گیرند.
درمان سرطان بیضه
حدود ۹۵ درصد مردانی که به سرطان بیضه مبتلا میشوند، پس از درمان، بهبودی کامل پیدا میکنند. افرادی که زودتر تشخیص داده شوند، پیشآگهی بهتری دارند. درمان سرطان بیضه شامل جراحی، رادیوتراپی، شیمیدرمانی یا ترکیبی از این موارد است.
مراحل درمان سرطان بیضه
مرحله 1 سرطان یا STAGE 0 شامل:
- اشعه درمانی
- پی گیری بیمار
- خارج کردن بیضه (اورکیکتومی)
مرحله STAGE 1
بر اساس اینکه نوع سرطان سمی نوما یا غیرسمی نوما باشد، درمان متفاوت است.
اگر سمی نوما باشد شامل:
- برداشتن بیضه با زیر نظر گرفتن دقیق بیمار
- اگر برای بیمار درمان بسیار جدی لازم باشد، راهکار درمانی، برداشتن بیضه و شیمی درمانی است.
و اگر غیر سمی نوما باشد راهکار درمانی شامل این موارد است:
- برداشتن بیضه و زیر نظر گرفتن طولانی مدت بیمار
- برداشتن بیضه و غدد لنفاوی شکم (رتروپریتونال) با نظارت طولانی مدت بیمار
- بعد از جراحی، شیمی درمانی برای بیمارانی که خطر عود سرطان در آنها وجود دارد.
مرحله 3 : STAGE 2 سرطان بیضه
- اگر سرطان سمی نوما باشد راهکار درمان شامل این موارد است:
- اگر تومور 5 سانتی متر یا کوچک تر باشد، جراحی برداشتن بیضه و پرتو درمانی به غدد لنفاوی لکن و شکم یا جراحی برداشتن بیضه و غدد لنفاوی شکم، الزامی است.
- اگر تومور بزرگتر از 5 سانتی متر باشد، راهکار درمانی برداشتن بیضه با پرتو درمانی و شیمی درمانی و پی گیری طولانی مدت است.
درمان غیر سمی نوما STAGE 2 :
- برداشتن بیضه و غدد لنفاوی و پی گیری طولانی
- برداشتن بیضه و غدد لنفاوی و سپس اشعه درمانی و شیمی درمانی
درمان عود سرطان در بیضه
- اشعه درمانی و شیمی درمانی
- تجویز شیمی درمانی با دوز بالا
- برداشتن سرطان عود شده با جراحی، بسته به اینکه سرطان در عرض دو سال عود کرده باشد و یا سرطان در یک محل خاص عود کرده باشد.
پیشگیری از بیماری سرطان بیضه
هیچ راهی جهت جلوگیری از سرطان بیضه وجود ندارد، اما تشخیص زودرس بسیار مهم است. مردان باید بهطور ماهانه خودآزمایی بیضه (TSE) را انجام دهند. اگر مردان بالای 15 سال دارند و هنوز نحوه انجام TSE را نمیدانند، باید از پزشک بخواهند که چگونگی انجام این کار را به انها آموزش دهد. اگر فردی متوجه هرگونه تغییر در بیضهها (توده، جسم سخت، درد مداوم یا تغییر در اندازه) شود، باید سریعاً خود را به پزشک برساند.
اگر مبتلایان به بیماری سرطان بیضه، هرچه زودتر درمان را شروع کنند، احتمال اینکه بهطور کامل درمان شوند، بالا است. حتی اگر سرطان کاملاً درمان شود، احتمال بازگشت آن وجود دارد. خطر بازگشت سرطان منوط به این است که در چه مرحلهای از زمان تشخیص قرار گرفتهاید و از چه زمان درمان شروع شده است. ممکن است عود سرطان غیرسمینوما در طی دو سال بعد از جراحی یا تکمیل شیمیدرمانی اتفاق بیفتد.
درتومورهای سمینوما، عود مجدد ممکن است تا سه سال بعد رخ دهد. عود مجدد بعد از سه سال نادر است و در كمتر از پنج درصد افراد اتفاق میافتد. به دلیل خطر عود، به بررسیهای منظم برای بررسی بازگشت سرطان نیاز است. این نوع سرطان در بیش از 95 درصد موارد با موفقیت درمان میشود. حتی مردانی که از فاکتورهای خطر بالایی دارند، بهطور متوسط 50 درصد احتمال درمان دارند. مانند بسیاری از سرطانهای دیگر، گروههای پزشکی همچنان برای فراهم آوردن روشهای نوین درمانی، در تلاش هستند.
سخن پایانی
در مشاوره با دپارتمان پزشکی دکتر مآدیکو، شما میتوانید دیدگاههای ارزشمندی را درباره پیچیدگیهای سرطان بیضه، علل احتمالی آن، و گزینههای مختلف درمانی که در دسترس هستند، کسب کنید. چه علائم نامعمولی مشاهده کرده باشید، چه سوالی درباره اقدامات پیشگیرانه داشته باشید، دکتر مآدیکو در اینجا است تا به شما مشاوره شخصیسازی شده و جامعی ارائه دهد.
با برنامهریزی یک مشاوره با دپارتمان پزشکی دکتر مآدیکو، قدم اول را به سوی سلامتی بردارید. تخصص ما در زمینه سرطان، این اطمینان را به شما میدهد که نگرانیهای شما از سلامتیتان را در اولویت توجه خود قرار میدهیم.
مشاوره رایگان بگیرید.
سوالات متداول
1.هزینه درمان سرطان بیضه چقدر است؟
هزینه درمان سرطان بیضه میتواند بر اساس عواملی مانند مرحله سرطان، نوع درمان مورد نیاز، موقعیت جغرافیایی و شرایط جسمی بیمار بسیار متفاوت باشد. درمان ممکن است شامل جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی باشد.
چه راههایی برای پیشگیری از سرطان بیضه وجود دارد؟2.
- اگرچه روش قطعی برای پیشگیری از سرطان بیضه وجود ندارد، اما برخی استراتژیها ممکن است کمک کنند خطر را کاهش دهند:
- انجام معاینات منظم توسط خودفرد برای شناسایی هر گونه توده غیرطبیعی یا تغییر در بیضهها.
- مراجعه پزشکی سریع در صورت مشاهده هر گونه ناهنجاری.
- حفظ سبک زندگی سالم، که شامل یک رژیم غذایی متعادل و انجام ورزش منظم است.
- لازم است توجه داشت که سرطان بیضه به طور انحصاری یک بیماری ارثی نیست؛ با این حال، در برخی موارد ممکن است ژنتیکی باشد. افرادی که تاریخچه خانوادگی سرطان بیضه دارند ممکن است با خطر بالاتری روبرو باشند.
آیا سرطان بیضه یک بیماری ارثی است؟3.
بله، سرطان بیضه میتواند به ارث برده شود. داشتن تاریخچه خانوادگی سرطان بیضه خطر شما را افزایش میدهد، به خصوص اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده قبلاً این بیماری را داشته باشد. تقریباً نیمی از خطر ابتلا به سرطان بیضه از DNA ای که از والدینمان به ما منتقل می کنند، ناشی میشود.
مدت بستری در بیمارستان برای جراحی سرطان بیضه چقدر است؟4.
مدت بستری در بیمارستان برای جراحی سرطان بیضه میتواند بسته به شدت گسترش بیماری انتخاب روش جراحی وضعیت جسمی فرد متفاوت باشد. در برخی موارد، بیماران ممکن است بتوانند در همان روز جراحی به خانه بروند، در حالی که موارد پیچیدهتر ممکن است نیاز به ماندن بیشتر در بیمارستان داشته باشند. پس از جراحی برای برداشتن بیضه، بیشتر مردان میتوانند پس از 2 هفته به فعالیتهای عادی خود برگردند.
چه روشهایی برای مراقبت پس از عمل سرطان بیضه وجود دارد؟5.
مراقبت پس از عمل سرطان بیضه شامل چندین روش ضروری است. شامل استفاده از یخ برای کاهش ورم، حفظ خشک ماندن محل جراحی در روزهای اولیه و استفاده درست داروها و پمادهای تجویز شده توسط پزشک هستند. بیماران همچنین تشویق میشوند تا در چند روز اول پس از عمل استراحت کنند، از بلند کردن اشیاء سنگین، انجام فعالیت جنسی یا شرکت در ورزشهای سخت برای چند هفته خودداری کنند.
نقش تغذیه در توسعه سرطان بیضه چیست؟6.
مصرف یک رژیم غذایی متعادل نقش حیاتی در سلامت کلی بیمار و فرآیند بهبود سرطان بیضه دارد. توصیه میشود که غذاهای غنی از آنتیاکسیدان را در رژیم غذایی خود قرار دهید تا به کاهش التهاب و ارتقای سلامت بیضه کمک کنید. با این حال، لازم است توجه داشت که طبق مشاهدات، در حال حاضر رژیم غذایی خاصی برای درمان سرطان بیضه وجود ندارد.
7.آیا الکل، سیگار و اعتیاد نقشی در سرطان بیضه ایفا میکنند؟
ارتباط بین الکل، سیگار و اعتیاد در رابطه با سرطان بیضه به طور قطعی تثبیت نشده است. با این حال، مشخص است که ترکیب الکل و سیگار خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان را به طور قابل توجهی افزایش میدهد.
با توجه به این ملاحظات، به طور کلی توصیه میشود که با دوری از مصرف دخانیات و محدود کردن مصرف الکل، سبک زندگی سالم را حفظ کنید.